دره نوردی یکی از هیجان‌انگیزترین فعالیت‌های ورزشی در ایران است که بسیار پرطرفدار می‌باشد. در حالت کلی دره نوردی شاخه‌ای از ورزش کوهنوردی می‌باشد و به معنای طی کردن مسافتی در دره‌ها است. دره نوردی یک ورزش جهانی است که دارای هیجان، تفریح و فعالیت بدنی است. افراد علا‌قه‌مند می‌توانند دره نوردی در ایران را به صورت حرفه‌ای انجام دهند و هم اینکه از طریق تورهای دره نوردی به نقاط مختلفی از کشور سفر کنند و تجربه جدیدی داشته باشند. پوشش گیاهی مناسب در ایران موجب دره‌های بسیار زیبا و پرپیچ و خم طبیعی شده است که برای بسیاری از افراد دوست داشتنی می‌باشد. در ادامه با بهترین مقاصد دره نوردی در ایران آشنا می‌شویم.
تنگه زینگان
غار زینگان یا تنگه زینگان واقع در استان ایلام و در نزدیکی روستای صالح آباد است. زینگان در حقیقت یک غار نیست بلکه یک تنگه بسیار زیباست که بومیان این منطقه به دلیل وجود ساختار تودرتوی این منطقه آن را غار می‌نامند. تنگه زینگان بر اثر فرسایش آبی در طول سالیان دراز به وجود آمده است. عرض تنگه دو تا هشت متر می‌باشد و طول آن پنج کیلومتر و ارتفاعی بیش از ۳۰ متر در برخی مناطق دارد.
دیواره‌های تنگه از خزه پوشیده شده و در طول مسیر سنگواره‌های بسیاری آویزان شده است. درون تنگه و در طول مسیر دره نوردی مسیر آب زلال جاری وجود دارد و در برخی قسمت‌های باید از درون مسیر آبی عبور کرد. فصل مناسب دره نوردی در این منطقه، فصل بهار است. اتراق کردن در شب انتخاب مناسبی نیست زیرا محیط بسیار تودرتو و نمناک است. ولی امکان استراحت در اقامتگاههای بومگردی روستاهای اطراف وجود دارد. دو سر مسیر دره زینگان باز است و نمی‌توان آن را یک غار به حساب آورد! اما جالب است بدانید در اطلاعات سازمان میراث فرهنگی و گردشگری ایلام تنگه زینگان را یک غار روباز معرفی کرده‌اند.
دره راگه یکی از مقاصد دره نوردی در ایران
راگه یکی از نواحی طبیعی فوق‌العاده در استان کرمان و در نزدیکی رفسنجان است. دره راگه ۲۰ کیلومتر طول و عمقی به اندازه ۸۰ متر دارد. در طول مسیر رودخانه گیوردی وجود دارد و فضایی بسیار زیبا را برای افراد به ارمغان می‌آورد. راگه یکی از شگفت‌انگیزترین مقاصد دره نوردی در ایران و سومین ژئوپارک زیبا و مهیج در ایران است. تنگه راگه محل زندگی پرندگانی مثل عقاب، دراج و کبک است. دره راگه در منطقه‌ای کویری قرار دارد و بهترین زمان برای رفتن به این منطقه فصل بهار و پاییز می‌باشد. برنامه بازدید از این منطقه یکروزه است. برای کمپ کردن در این منطقه باید با امکانات کامل رفت.
دره کال جنی
کال جنی دره‌ای واقع در طبس است که بومیان آن منطقه، آن را دره‌ای رمزآلود می‌دانند. کال جنی دره‌ای بسیار زیبا است که یکی از مقاصد محبوب و پرطرفدار مهم دره نوردی در ایران است. بومیان این ناحیه، کال جنی را محل زندگی جن‌ها و ارواح می‌دانند. در ابتدای مسیر چشمهها و درختان نخل بسیار زیبایی وجود دارد که افراد را متحیر می‌کند. عامل اصلی شکل گیری اولیه دره کال جنی رودخانه ازمیغان، بستر نرم فرسا شیب زیاد رودخانه، باران های فصلی و فراخاست دائمی می‌باشد.
به طور کلی کال جنی مجموعه‌ای از تورفتگی‌ها، برجستگی‌ها حفره‌ها و شیارها می‌باشد که در اثر فرسایش طبیعی به وجود آمده است. دلیل نامگذاری این منطقه به کال جنی این است که شکل و ساختار دره به طوری می‌باشد که حفره‌های درون دیواره‌ها در شب در هنگام وزش باد صدای وحشتناکی را ایجاد می‌کند. طول این دره تقریبا هشت کیلومتر است و بهترین زمان برای دره‌نوردی در فصل بهار و پاییز می‌باشد. این منطقه زیبا در ۳۶ کیلومتری طبس قرار گرفته است.
دره شیرز یکی از مقاصد دره نوردی در ایران
شیرز یکی مقاصد دره نوردی در ایران است که بسیار محبوب می‌باشد. طبیعت دره شیرز لرستان خارق‌العاده است به طوری که در سازمان یونسکو هم به ثبت رسیده است. این دره بکر و زیبا دارای قدمتی طولانی و چندهزار ساله است. از جاذبه‌های زیبای این دره دیواره‌های رسوبی که بر اثر باران، باد و برف فرسوده شده است. صخره‌های این تنگه بین ۱۵۰ تا ۲۰۰ متر ارتفاع دارند. در بخش‌های مختلفی از دره دالان‌های صخره‌ای، تو در تو و پیچ در پیچ وجود دارد که یکی زیباترین قسمت‌های دره شیرز می‌باشد.
در طول مسیر می‌توانید از آبشار شیرز هم دیدن کنید که با نام آبشار پرندگان هم مشهور است. انتهای مسیر تنگه شیرز غاری وجود دارد که افراد محلی و بومی آن منطقه آن را پل خدا دره شیرز معرفی می‌کنند. طول این غار ۱۵۰ متر است و آب رودخانه هم به آنجا رسیده است. بهترین زمان برای دره نوردی در این منطقه اوایل فصل بهار تا اوایل فصل تابستان است. در طول مسیر شما درختان آلو، بلوط و انجیر را می‌بینید که تمام دره را پوشانده است. اقامتگاههای بومگردی بسیار در روستاهای اطراف وجود دارد و می‌توان برای استراحت به آنجا رفت.
دره نی‌گاه
این دره از خوش‌آب و هواترین و سرسبز‌ترین نواحی بکر در ایران است که مناسب برای دره‌نوردان حرفه‌ای می‌باشد. دره نی گاه در نزدیکی شهر درود و در استان لرستان واقع شده است. این دره ۵۰۰ متر عرض و ۱۲ کیلومتر طول دارد. دره نی‌گاه در چین‌خوردگی های زاگرس قرار گرفته است. در امتداد مسیر رودخانه‌ای با نام سفیدآب وجود دارد که از دریاچه گهر سرچشمه می‌گیرد. برخی قسمت های این دره بلندترین صخره‌ها به ۵۰۰ متر ارتفاع هم می‌رسد. در اواخر مسیر روستایی به نام تی قرار دارد که می‌توان از آن جا هم دیدن کرد. بهترین زمان برای دره‌نوردی در این منطقه از اواخر بهار تا اوایل پاییز است.
دره هاور یکی از مقاصد دره نوردی در ایران
از جاذبه های طبیعی بسیار شگفت انگیز شهرستان بجنورد است. در این منطقه آب‌وهوا کوهستانی و معتدل است که سراسر این دره زیبا صخره‌ای و تو در تو می‌باشد. پوشش گیاهی دره هاور بسیار سرسبز و زیباست. این دره مناسب برای عکاسی و ثبت خاطره است و مسیری زیبا برای پیاده روی و دره نوردی دارد البته مناسب برای دره‌نوردان حرفه‌ای است. در طول مسیر دره رودخانه درکش و آبشار هاور قرار گرفته است که منظره‌ای تماشایی برای شما رقم می‌زند. بهترین زمان برای رفتن به این ناحیه زیبا در فصل بهار و پاییز است. اگر به کمپ کردن در طبیعت علاقه دارید پس می‌توانید در اطراف دره اتراق کنید.
ایلان دره سی
این دره در ماکو آذربایجان غربی قرار دارد که بومیان این منطقه آن را با نام‌های قیرمیزی‌لیخ، دره مارها و دره بدولی می‌شناسند. طول این دره نزدیک به ۳ کیلومتر است و دارای مناظر طبیعی و بکر است. در طول مسیر دره‌نوردان می‌توانند چشمهها، رودخانه و آبشارها و ستون‌های سنگی زیبایی را تماشا کنند. ساختار این دره نتیجه انجماد مواد مذابی آتشفشان بوده است.
در این دره صخره‌های بالزاتی به دلیل اینکه ستون‌های عمودی و هندسی شکل در ابعاد بزرگ می‌باشند بسیار برای افراد تماشایی هستند. رودخانه زنگمار که از ارتفاعات آرارات در ترکیه سرچشمه می‌گیرد در طول مسیره دره نوردی قرار گرفته است. همچنین چشمه خاتون که چشمه‌ای جوشان می باشد هم بسیار آیتم جذابی است. ایلان دره سی یکی از مقاصد مناسب و بکر دره نوردی در ایران محسوب می‌شود. بهترین زمان برای رفتن به این منطقه اواسط بهار تا اواخر تابستان می‌باشد.
دره قاهان یکی از مقاصد دره نوردی در ایران
قاهان یکی از خوش آب و هواترین نواحی قم است که به تهران هم نزدیک می‌باشد. طول این تنگه ۱/۲ کیلومتر است و بهترین زمان برای سفر به این تنگه زیبا در فصل بهار است. عمق شکاف‌های درون تنگه ۸ متر می‌باشد و نور خورشید به درون شکاف‌ها نمی‌تابد به همین دلیل در طول سال آب‌وهوای خنکی دارد. در طول این دره رودخانه‌ای وجود دارد که عمق آن در برخی قسمت ها به ۱/۵ متر می‌رسد. همچنین در امتداد دره روستاهای بسیار زیادی وجود دارد. اطراف دره قاهان قنات‌های بسیار زیادی ساخته شده‌اند که منابع اصلی تامین کننده آب روستاهای اطراف است. در تمامی فصل بهار افراد بسیاری از سرتاسر ایران برای دره‌نوردی به دره قاهان سفر می‌کنند.
دره شوتاریکو
یکی از مقاصد زیبا و هیجان‌انگیز در هرمزگان دره شوتاریکو است که بهترین مقصد دره نوردی در ایران برای افرادی است که به دره‌نوردی های نسبتا سخت علاقه دارند. کوه‌های شوتاریکو ظاهری جالب و عجیب دارند. کوه‌های این ناحیه رنگ روشن هستند و ظاهری سخت و خشن دارند. دیواره‌های دره فرورفتگی های بسیاری دارد که در اثر فرسایش به وجود آمده اند. همچنین در مسیر دره رودخانه‌ای فصلی قرار دارد که زیبایی آن را چند برابر می‌کند. برای گذر کردن از دره باید از روی صخره‌ها و پیچ تاب های بسیار عبور کرد و مناسب برای افراد عادی نیست. بهترین فصل برای سفر به جنوب و این دره حیرت‌انگیز در فصل بهار و اواخر تابستان است.
دره ویژدرون
دره ویژدرون یکی از مهم‌ترین و بکرترین دره‌های طبیعی در ایران است همچنین ویژدرون از مکان‌های طبیعی در استان ایلام است که بسیار در بین دره‌نوردان پرطرفدار است. این دره زیبا در ۲۰ کیلومتری ایلام واقع شده است. ویژدرون در زبان کردی به معنای دره عمیق است. دره ویژدرون دارای دیوارهای بلند و صخره‌ای و گذرگاه‌های پیچ در پیچ و باریک است.
برخی قسمت‌های این دره بیش از ۸۰۰ متر ارتفاع دارد که بسیار فضایی رویایی و حیرت‌آور برای دره‌نوردان می‌باشد. طبیعت این دره فوق‌العاده چشم‌نواز است و زیستگاه مهمی برای جانوران می‌باشد. پیمودن این دره کار چندان آسانی نیست و افراد حرفه‌ای با لوازم و امکانات باید به این مکان بیایند و همچنین برای اتراق باید وسایل مناسب کمپ را همراه داشته باشند. بهترین زمان برای رفتن به دره ویژدرون در فصل تابستان است.
دره بوچیر
از جاذبه‌های طبیعی خارق‌العاده هرمزگان در شهرستان پارسیان است. این دره زیبا در نزدیکی روستایی با همین نام است. عمق تقریبی دره ۵۰ متر است و هوای داخل دره بسیار خنک و مطبوع می‌باشد. این تنگه زیبا در بین شکاف دو کوه واقع شده است و در برخی از قسمت‌های دره باید از مسیر آبی آن عبور کرد. این دره برای افرادی که حرفه‌ای نیستند و شنا کردن بلد نباشند مناسب نیست زیرا سختی عبور از دره دشوار است. طول تقریبی مسیر بیش از یک کیلومتر است و بهترین زمان برای رفتن به دره بوچیر در فصل بهار و اواخر زمستان است.
سخن آخر
همانطور که اشاره شد دره‌نوردی شاخه ای از ورزش کوهنوردی است که بسیار در ایران پرطرفدار می‌باشد. این ورزش گشت و گذار در طبیعت بکر و عبور از دره‌های سخت و دشوار یا ساده و راحت است. برای انجام دادن این ورزش به صورت حرفه‌ای باید آمادگی جسمانی مهارت بالا و امکانات کافی داشت. همانطور که اشاره شد در ایران مقصدهای متنوعی برای دره‌نوردی وجود دارد که هرکدام شرایط و ویژگی خاص خود را دارا می‌باشند پس در نتیجه نیازمند وسایل و مهارت های مختلفی هم می‌باشد و دره‌نوردان باید به آن توجه داشته باشند.
